 |
|
Żołnierze batalionu "Parasol". Od lewej: NN, Maria
Stypułkowska-Chojecka ps. „Kama”
, kpr. pchor. Krzysztof Palester ps. „Krzych”; fot. MPW |
Biogramy powstańców warszawskich pochodzących z Gniezna i powiatu gnieźnieńskiego:
ppłk cc. Adam Borys ps. „Pług”, „Dyrektor”
Urodzony 10 grudnia 1909 roku w Niechanowie.Odbył przeszkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim; absolwent rolnictwa na Uniwersytecie Poznańskim, należał do Korporacji Akademickiej Chrobria. We wrześniu 1939 r. przydzielony do ośrodka zapasowego artylerii w Kielcach, przedostał się na Węgry, gdzie został internowany. Przedostał się do Francji, a następnie do Anglii. Tam odbył szkolenie cichociemnych i w październiku 1942 r. został zrzucony do Polski. W okupowanym kraju dowodził jednostkami "Agat"-"Pegaz"-"Parasol". W Powstaniu Warwszawskim, w stopniu majora, dowodził batalionem „Parasol” zgrupowania „Radosław”. Walczył na Woli, Starym Mieście i Śródmieściu. Został ciężko ranny 6 sierpnia. Po zakończeniu powstania trafił do oflagu IV B Zeithain, z którego powrócił wkrótce po zakończeniu wojny. Represjonowany w czasach stalinowskich, po 1956 r. zrehabilitowany. , był pracownikiem naukowym w Warszawie. Po latach zamieszkał w Witkowie.
Zmarł 27 sierpnia 1986 roku, został pochowany na cmentarzu parafialnym w Witkowie.
 |
| fot. MPW |
kpr. pchor. Kazimierz Brzuszkiewicz ps.
„Robert”, „Robert Sobański”
Urodzony 9 lutego 1920 roku w Gnieźnie.
Przed wojną mieszkał w Gdyni, gdzie kształcił się w Centralnym Instytucie Badań Lotniczych. Po wkroczeniu Niemców trafił do obozu koncentracyjnego w Stutthofie. W Powstaniu walczył w 2 kompanii 3 batalionu pancernego „Golski” na terenie Śródmieścia. Po upadku zrywu został wzięty do niewoli, jednak udało mu się uciec z transportu. Po wojnie zamieszkał w Gdańsku. Ukończył tamtejszą Politechnikę i został architektem. Był członkiem Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Wielkopolska Środowisko „Syrena” w Poznaniu. Został odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” za pomoc niesioną Żydom.
Zmarł 8 lutego 2011 roku w Poznaniu, spoczywa na cmentarzu parafialnym w Przeźmierowie.
http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/kazimierz-brzuszkiewicz,1254.html
Urodzony 9 lutego 1920 roku w Gnieźnie.
Przed wojną mieszkał w Gdyni, gdzie kształcił się w Centralnym Instytucie Badań Lotniczych. Po wkroczeniu Niemców trafił do obozu koncentracyjnego w Stutthofie. W Powstaniu walczył w 2 kompanii 3 batalionu pancernego „Golski” na terenie Śródmieścia. Po upadku zrywu został wzięty do niewoli, jednak udało mu się uciec z transportu. Po wojnie zamieszkał w Gdańsku. Ukończył tamtejszą Politechnikę i został architektem. Był członkiem Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Wielkopolska Środowisko „Syrena” w Poznaniu. Został odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” za pomoc niesioną Żydom.
Zmarł 8 lutego 2011 roku w Poznaniu, spoczywa na cmentarzu parafialnym w Przeźmierowie.
http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/kazimierz-brzuszkiewicz,1254.html
 |
|
Żołnierze 2 komp. batalionu
"Golski". Pierwszy z prawej kpr. pchor. Kazimierz Brzuszkiewicz
„Robert”; fot. MPW
|
plut. Józef Czajkowski ps. „Jaga”
Urodzony 19 stycznia 1913 roku w Gnieźnie.
Służył w plutonie ochronnym Kwatery Głównej Okręgu Warszawskiego AK na terenie Śródmieścia. Po upadku powstania trafił do oflagu VI C Osnabrück.
Urodzony 19 stycznia 1913 roku w Gnieźnie.
Służył w plutonie ochronnym Kwatery Głównej Okręgu Warszawskiego AK na terenie Śródmieścia. Po upadku powstania trafił do oflagu VI C Osnabrück.
ppor. Stefan Chojnacki ps. „Choina”
Urodzony 4 kwietnia 1895 roku w Gnieźnie.
We wrześniu 1939 r. walczył w składzie modlińskiego 32 pułku piechoty. Po klęsce wojny obronnej, w listopadzie dołączył do konspiracji. Działał w VI Obwodzie Warszawskiego Okręgu AK. W Powstaniu walczył w I Obwodzie "Radwan" na terenie Śródmieścia.
Zmarł 25 grudnia 1978 roku w Warszawie.
Urodzony 4 kwietnia 1895 roku w Gnieźnie.
We wrześniu 1939 r. walczył w składzie modlińskiego 32 pułku piechoty. Po klęsce wojny obronnej, w listopadzie dołączył do konspiracji. Działał w VI Obwodzie Warszawskiego Okręgu AK. W Powstaniu walczył w I Obwodzie "Radwan" na terenie Śródmieścia.
Zmarł 25 grudnia 1978 roku w Warszawie.
plut. pchor. Arkadiusz Dąbrowski ps. „Sęp”
Urodzony 1 lipca 1923 roku w Gnieźnie.
W trakcie okupacji należał do Narodowych Sił Zbrojnych. W Powstaniu walczył w 3 batalionie pancernym „Golski” na Śródmieściu.
Poległ 25 września 1944 roku na ul. Lwowskiej. Pochowany został w Warszawie.
Urodzony 1 lipca 1923 roku w Gnieźnie.
W trakcie okupacji należał do Narodowych Sił Zbrojnych. W Powstaniu walczył w 3 batalionie pancernym „Golski” na Śródmieściu.
Poległ 25 września 1944 roku na ul. Lwowskiej. Pochowany został w Warszawie.
 |
| fot. MPW |
kpr. pchor. Janusz Dereziński ps. „Jarosz”
Urodzony 13 maja 1924 roku w Gnieźnie.
W czasie wojny był członkiem NSZ i AK. W powstaniu walczył w 3 plutonie 4 kompanii batalionu „Tum”, zgrupowania „Kryska” na Czerniakowie. Został ranny 17 września, jednak tuż przed zajęciem dzielnicy przez Niemców, udało mu się przepłynąć Wisłę. Po wojnie służył jako łącznościowiec w Wojsku Polskim, w 1949 r. ukończył studia na Politechnice Łódzkiej. W 2004 r. wydał książkę „Pamiętne miejsca Czerniakowa” dotyczące miejsc pamięci związanych z walkami powstańczymi.
Zmarł 11 czerwca 2014 roku.
http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/janusz-derezinski,690.html
Urodzony 13 maja 1924 roku w Gnieźnie.
W czasie wojny był członkiem NSZ i AK. W powstaniu walczył w 3 plutonie 4 kompanii batalionu „Tum”, zgrupowania „Kryska” na Czerniakowie. Został ranny 17 września, jednak tuż przed zajęciem dzielnicy przez Niemców, udało mu się przepłynąć Wisłę. Po wojnie służył jako łącznościowiec w Wojsku Polskim, w 1949 r. ukończył studia na Politechnice Łódzkiej. W 2004 r. wydał książkę „Pamiętne miejsca Czerniakowa” dotyczące miejsc pamięci związanych z walkami powstańczymi.
Zmarł 11 czerwca 2014 roku.
http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/janusz-derezinski,690.html
 |
| fot. PAP |
łączniczka Eleonora Galica ps. „Maja”
Urodzona 23 października 1927 roku w Gnieźnie, córka ppłk. Władysława Galicy ps. „Poręba” – oficera Wojska Polskiego i członka ZWZ-AK.
W okupowanej Warszawie pobierała tajne komplety. W 1943 r. wstąpiła do Armii Krajowej, gdzie przeszła szkolenie sanitarne i z zakresu łączności. W powstaniu, jako sanitariuszka, podlegała pod 4 kompanię batalionu „Tum” zgrupowania „Kryska”. Od początku do upadku Powstania działała na terenie Czerniakowa. Uchodząc z Warszawy, przepłynęła Wisłę. Po wojnie podjęła studia – najpierw stomatologię, później medycynę. W 1949 r. jako jedna z pierwszych kobiet w Polsce zaczęła specjalizować się w urologii.
http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/eleonora-galica-zaremba,1440.html
https://www.youtube.com/watch?v=LiwV2qBZKTk
Urodzona 23 października 1927 roku w Gnieźnie, córka ppłk. Władysława Galicy ps. „Poręba” – oficera Wojska Polskiego i członka ZWZ-AK.
W okupowanej Warszawie pobierała tajne komplety. W 1943 r. wstąpiła do Armii Krajowej, gdzie przeszła szkolenie sanitarne i z zakresu łączności. W powstaniu, jako sanitariuszka, podlegała pod 4 kompanię batalionu „Tum” zgrupowania „Kryska”. Od początku do upadku Powstania działała na terenie Czerniakowa. Uchodząc z Warszawy, przepłynęła Wisłę. Po wojnie podjęła studia – najpierw stomatologię, później medycynę. W 1949 r. jako jedna z pierwszych kobiet w Polsce zaczęła specjalizować się w urologii.
http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/eleonora-galica-zaremba,1440.html
https://www.youtube.com/watch?v=LiwV2qBZKTk
 |
| fot. MPW |
mjr Ludwik Gawrych ps. „Gustaw”, „1944”
Urodzony 23 sierpnia 1907 roku w Pyszczynie.
W 1932 r. ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. We wrześniu 1939 r. jako adiutant dowódcy 58. Pułku Piechoty brał udział w walkach pod Kutnem i w Puszczy Kampinoskiej. Wzięty do niewoli, uciekł w trakcie transportu do oflagu i powrócił do Poznania. Natychmiast przystąpił do pracy konspiracyjnej w Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich. Po rozbiciu struktur przez Gestapo, ewakuował się do Warszawy. Tam należał do NOW-AK. W trakcie Powstania dowodził batalionem „Gustaw” i „Gustaw-Harnaś” zgrupowania „Róg”, walczących na obszarze Woli i Starego Miasta. Został ranny 4 sierpnia. Po powstaniu uciekł z transportu jadącego do obozu jenieckiego. Po wojnie pracował zawodowo w wielkopolskiej służbie zdrowia i społecznie w ZHP. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy oraz Krzyżem Walecznych.
Zmarł 30 sierpnia 1979 r. w Słupcy, pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim.
Urodzony 23 sierpnia 1907 roku w Pyszczynie.
W 1932 r. ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. We wrześniu 1939 r. jako adiutant dowódcy 58. Pułku Piechoty brał udział w walkach pod Kutnem i w Puszczy Kampinoskiej. Wzięty do niewoli, uciekł w trakcie transportu do oflagu i powrócił do Poznania. Natychmiast przystąpił do pracy konspiracyjnej w Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich. Po rozbiciu struktur przez Gestapo, ewakuował się do Warszawy. Tam należał do NOW-AK. W trakcie Powstania dowodził batalionem „Gustaw” i „Gustaw-Harnaś” zgrupowania „Róg”, walczących na obszarze Woli i Starego Miasta. Został ranny 4 sierpnia. Po powstaniu uciekł z transportu jadącego do obozu jenieckiego. Po wojnie pracował zawodowo w wielkopolskiej służbie zdrowia i społecznie w ZHP. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy oraz Krzyżem Walecznych.
Zmarł 30 sierpnia 1979 r. w Słupcy, pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim.
kpr. pchor. Leon Grabski herbu Wczele ps.
„Blaszka”, „Zygmunt”Urodzony 27 stycznia 1919 roku w Gnieźnie, syn rtm. Edwarda Grabskiego.
Przed wojną studiował na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej. W 1940 r. wstąpił w szeregi konspiracyjnych Narodowych Sił Zbrojnych. Walczył w kompanii „Legia Akademicka” batalionu „Gozdawa” zgrupowania „Sosna” na Starym Mieście oraz w 1 kompanii „Warszawianka” I batalionu „Lecha Żelaznego” zgrupowania „Chrobry II” na terenie Śródmieścia. W końcowej fazie Powstania awansowany na plutonowego podchorążego. Został odznaczony Krzyżem Walecznych.
Poległ 24 września 1944 roku na ul. Pańskiej i spoczął na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
W Powstaniu walczyli także pozostali członkowie jego rodzeństwa: Teresa ps. „Prosna II” (zm. 1945), Barbara ps. „Prosna” (zm. 1995) oraz Edward ps. „Edas” (również członek NSZ, poległ w sierpniu 1944 r., prawdopodobnie w trakcie ewakuacji kanałami ze Starego Miasta).
st. strz. Janusz Holka ps. „Janusz”
Urodzony 18 grudnia 1918 roku w Gnieźnie.
W czasie wojny działał w plutonie 167 2 kompanii „Szarych Szeregów” w batalionie „Kiliński”. Brał udział w walkach w północnym Śródmieściu. Po upadku Powstania trafił do obozu jenieckiego, po wojnie zamieszkał w Łodzi.
Urodzony 18 grudnia 1918 roku w Gnieźnie.
W czasie wojny działał w plutonie 167 2 kompanii „Szarych Szeregów” w batalionie „Kiliński”. Brał udział w walkach w północnym Śródmieściu. Po upadku Powstania trafił do obozu jenieckiego, po wojnie zamieszkał w Łodzi.
strz. Ryszard Holka ps. „Znicz”
Urodzony 13 lipca 1926 roku w Gnieźnie.
Walczył na Mokotowie w szeregach II plutonu kompanii B-3 batalionu „Bałtyk”. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej.
Zmarł w Warszawie 10 maja 1996 roku.
Urodzony 13 lipca 1926 roku w Gnieźnie.
Walczył na Mokotowie w szeregach II plutonu kompanii B-3 batalionu „Bałtyk”. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej.
Zmarł w Warszawie 10 maja 1996 roku.
łączniczka Maria Jańczak ps. „Jagusia M.”
Urodzona 5 sierpnia 1924 roku w Gnieźnie.
Działała w VI Okręgu Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej na terenie północnego Śródmieścia.
Urodzona 5 sierpnia 1924 roku w Gnieźnie.
Działała w VI Okręgu Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej na terenie północnego Śródmieścia.
strz. Witold Jańczak ps. „Wójcik”
Urodzony 19 grudnia 1925 roku w Gnieźnie.
Walczył w 167 plutonie 2 kompanii „Szarych Szeregów” batalionu „Kiliński” na terenie Śródmieścia. 7 września 1944 roku został ranny na ul. Nowy Świat, po powstaniu trafił do niewoli.
Zmarł 9 września 1986 roku w Bydgoszczy.
Urodzony 19 grudnia 1925 roku w Gnieźnie.
Walczył w 167 plutonie 2 kompanii „Szarych Szeregów” batalionu „Kiliński” na terenie Śródmieścia. 7 września 1944 roku został ranny na ul. Nowy Świat, po powstaniu trafił do niewoli.
Zmarł 9 września 1986 roku w Bydgoszczy.
łączniczka Barbara Jurewicz ps. „Baśka”
Urodzona 20 września 1920 roku w Gnieźnie.
Uczestniczka Powstania. Po wojnie ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, występowała jako aktorka teatralna. Przez lata mieszkała w Stanach Zjednoczonych, gdzie działała w ośrodkach polonijnych. Po powrocie do Polski nie podjęła już działalności artystycznej. Była siostrą aktorki Aliny Jurewicz oraz matką aktora Jana Jurewicza.
Zmarła 21 kwietnia 2017 r., została pochowana w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Urodzona 20 września 1920 roku w Gnieźnie.
Uczestniczka Powstania. Po wojnie ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie, występowała jako aktorka teatralna. Przez lata mieszkała w Stanach Zjednoczonych, gdzie działała w ośrodkach polonijnych. Po powrocie do Polski nie podjęła już działalności artystycznej. Była siostrą aktorki Aliny Jurewicz oraz matką aktora Jana Jurewicza.
Zmarła 21 kwietnia 2017 r., została pochowana w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
peżetka Maria Jurewicz ps. „Marysia”
Urodzona 6 września 1925 roku w Gnieźnie.
W Powstaniu Warszawskim podlegała 4 Rejonowi „Reguła” I Obwodu „Radwan” na Śródmieściu. Tam działała jako „peżetka” (PŻ, Pomoc Żołnierzowi). PŻ było kobiecą organizacją, której zadaniem była opieka nad żołnierzami AK. W czasie Powstania liczyła ok. 200 osób. „Peżetki” zorganizowały ponad 30 gospód, które zapewniały powstańcom wyżywienie, opiekę nad rannymi, pranie i naprawę odzieży, oraz dawały możliwość odpoczynku – w gospodach można było słuchać radia, czytać książki i prasę powstańczą. W czasie powstania poległo ok. 50 członkiń PŻ. Wiele z tych, które przeżyły, po wypędzeniu z Warszawy poszło ochotniczo z powstańcami do stalagów i oflagów, aby tam im pomagać. Maria Jurewicz po upadku powstania również dostała się do niemieckiej niewoli.
Urodzona 6 września 1925 roku w Gnieźnie.
W Powstaniu Warszawskim podlegała 4 Rejonowi „Reguła” I Obwodu „Radwan” na Śródmieściu. Tam działała jako „peżetka” (PŻ, Pomoc Żołnierzowi). PŻ było kobiecą organizacją, której zadaniem była opieka nad żołnierzami AK. W czasie Powstania liczyła ok. 200 osób. „Peżetki” zorganizowały ponad 30 gospód, które zapewniały powstańcom wyżywienie, opiekę nad rannymi, pranie i naprawę odzieży, oraz dawały możliwość odpoczynku – w gospodach można było słuchać radia, czytać książki i prasę powstańczą. W czasie powstania poległo ok. 50 członkiń PŻ. Wiele z tych, które przeżyły, po wypędzeniu z Warszawy poszło ochotniczo z powstańcami do stalagów i oflagów, aby tam im pomagać. Maria Jurewicz po upadku powstania również dostała się do niemieckiej niewoli.
kpr. Kalikst Kapella ps. „Kosma”
Urodzony 20 sierpnia 1922 roku w Gnieźnie.
Walczył początkowo w zgrupowaniu „Sienkiewicz”, później w III plutonie batalionu „Gozdawa”, na Starym Mieście i Śródmieściu. 27 sierpnia został ranny. W Warszawskim Korpusie AK służył w 15 pułku piechoty AK „Wilków”. Po upadku Powstania dostał się do stalagu 344 Lamsdorf, następnie do stalagu VII B Memmingen, z którego został zwolniony 15 listopada 1944 roku. Po wojnie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech, skąd trafił do Anglii.
Urodzony 20 sierpnia 1922 roku w Gnieźnie.
Walczył początkowo w zgrupowaniu „Sienkiewicz”, później w III plutonie batalionu „Gozdawa”, na Starym Mieście i Śródmieściu. 27 sierpnia został ranny. W Warszawskim Korpusie AK służył w 15 pułku piechoty AK „Wilków”. Po upadku Powstania dostał się do stalagu 344 Lamsdorf, następnie do stalagu VII B Memmingen, z którego został zwolniony 15 listopada 1944 roku. Po wojnie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech, skąd trafił do Anglii.
kpr. pchor. Stefan Kiersanowski ps.
„Mechanik”
Urodzony 13 lipca 1923 roku w Gnieźnie.
W latach okupacji działał w Narodowej Organizacji Wojskowej oraz w Armii Krajowej. W trakcie Powstania walczył w kompanii „Genowefa” zgrupowania „Harnaś”, następnie w Oddziale Specjalnym batalionu „Gustaw-Harnaś”. Walczył na Woli, Starym Mieście i Śródmieściu, a po kapitulacji trafił do niemieckiej niewoli.
Urodzony 13 lipca 1923 roku w Gnieźnie.
W latach okupacji działał w Narodowej Organizacji Wojskowej oraz w Armii Krajowej. W trakcie Powstania walczył w kompanii „Genowefa” zgrupowania „Harnaś”, następnie w Oddziale Specjalnym batalionu „Gustaw-Harnaś”. Walczył na Woli, Starym Mieście i Śródmieściu, a po kapitulacji trafił do niemieckiej niewoli.
kpr. pchor. Alfred Łukowski ps. „Tygrys I”
Urodzony 10 lutego 1926 r. w Witkowie.
Walczył w Śródmieściu w III plutonie 1 kompanii „Warszawianka” I batalionu „Lecha Żelaznego” w zgrupowaniu „Chrobry II”.
Poległ 28 sierpnia 1944 roku. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Witkowie.
Urodzony 10 lutego 1926 r. w Witkowie.
Walczył w Śródmieściu w III plutonie 1 kompanii „Warszawianka” I batalionu „Lecha Żelaznego” w zgrupowaniu „Chrobry II”.
Poległ 28 sierpnia 1944 roku. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Witkowie.
plut. pchor. Zbigniew Łukowski ps.
„Blondyn”
Urodzony 15 maja 1922 r. w Witkowie, starszy brat Alfreda ps. „Tygrys”.
Brał udział w walkach powstańczych jako żołnierz 1 kompanii „Warszawianka” I batalionu „Lecha Żelaznego” zgrupowania „Chrobry II”. Został ranny we wrześniu 1944 r. w głowę i lewe ramię. Umieszczony w szpitalu powstańczym przy Chmielnej 20, 14 września przeniesiony do szpitala na Mokotowskiej 55
Zmarł 3 października 1944 roku w szpitalu. Pochowany razem z bratem w Witkowie.
Urodzony 15 maja 1922 r. w Witkowie, starszy brat Alfreda ps. „Tygrys”.
Brał udział w walkach powstańczych jako żołnierz 1 kompanii „Warszawianka” I batalionu „Lecha Żelaznego” zgrupowania „Chrobry II”. Został ranny we wrześniu 1944 r. w głowę i lewe ramię. Umieszczony w szpitalu powstańczym przy Chmielnej 20, 14 września przeniesiony do szpitala na Mokotowskiej 55
Zmarł 3 października 1944 roku w szpitalu. Pochowany razem z bratem w Witkowie.
 |
| grób braci Łukowskich w Witkowie; fot. Grzegorz Musidlak |
Eleonora Malejewska ps. „Nora”, „Majewska”
Urodzona 12 czerwca 1923 roku w Gnieźnie.
W konspiracji należała do VI Obwodu AK. W Powstaniu służyła w 1 kompanii zgrupowania „Bartkiewicz”, następnie w Komendzie Placu Warszawa-Południe w stołecznym Śródmieściu. Po upadku powstania trafiła do niewoli niemieckiej.
Zmarła 5 lutego 2003 roku w Warszawie, będąc w stopniu podporucznika.
Urodzona 12 czerwca 1923 roku w Gnieźnie.
W konspiracji należała do VI Obwodu AK. W Powstaniu służyła w 1 kompanii zgrupowania „Bartkiewicz”, następnie w Komendzie Placu Warszawa-Południe w stołecznym Śródmieściu. Po upadku powstania trafiła do niewoli niemieckiej.
Zmarła 5 lutego 2003 roku w Warszawie, będąc w stopniu podporucznika.
Henryk Mierkiewicz ps. „Benet”
Urodzony 26 marca 1925 roku w Gnieźnie.
Walczył w plutonie 1646 zgrupowania 1643 na Pradze.
Urodzony 26 marca 1925 roku w Gnieźnie.
Walczył w plutonie 1646 zgrupowania 1643 na Pradze.
Jan Mierkiewicz ps. "Struna"
Urodzony 10 października 1921 r. w Gnieźnie.
W powstaniu walczył w VI Obwodzie AK, w plutonie 1667 zgrupowania 1666 na Pradze. Opuścił Warszawę wraz z ludnością cywilną.
Urodzony 10 października 1921 r. w Gnieźnie.
W powstaniu walczył w VI Obwodzie AK, w plutonie 1667 zgrupowania 1666 na Pradze. Opuścił Warszawę wraz z ludnością cywilną.
kpr. pchor. Zdzisław Mierkiewicz ps.
„Farys”
Urodzony 7 września 1923 roku w Gnieźnie.
Walczył w plutonie 1667 zgrupowania 1666 na Pradze.
Urodzony 7 września 1923 roku w Gnieźnie.
Walczył w plutonie 1667 zgrupowania 1666 na Pradze.
pchor. Aleksander Nawrocki
Urodzony 15 grudnia 1926 roku w Gnieźnie.
Walczył w powstaniu, po jego upadku trafił do niewoli niemieckiej.
Urodzony 15 grudnia 1926 roku w Gnieźnie.
Walczył w powstaniu, po jego upadku trafił do niewoli niemieckiej.
plut. pchor. Antoni Niedźwiedziński ps.
„Omega”, „Niedźwiedzki”
Urodzony 26 lipca 1918 roku w Gnieźnie.
Walczył w Grupie Bojowej „Krybar”, następnie w zgrupowaniu „Hal” na Powiślu i Śródmieściu. Po upadku Powstania trafił do stalagu 344 Lamsdorf.
Urodzony 26 lipca 1918 roku w Gnieźnie.
Walczył w Grupie Bojowej „Krybar”, następnie w zgrupowaniu „Hal” na Powiślu i Śródmieściu. Po upadku Powstania trafił do stalagu 344 Lamsdorf.
kpr. Roman Nowakowski ps. „Jerzy”, „Tadeusz
Górka”
Urodzony 1 lipca 1921 roku w Powidzu.
Przed wybuchem powstania należał do Okręgu I NSZ. W sierpniu 1944 r. walczył w 4 kompanii II batalionu „Lecha Grzybowskiego” zgrupowania „Chrobry II” na terenie Śródmieścia. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej.
Zmarł 12 sierpnia 1996 roku w Kanadzie.
Urodzony 1 lipca 1921 roku w Powidzu.
Przed wybuchem powstania należał do Okręgu I NSZ. W sierpniu 1944 r. walczył w 4 kompanii II batalionu „Lecha Grzybowskiego” zgrupowania „Chrobry II” na terenie Śródmieścia. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej.
Zmarł 12 sierpnia 1996 roku w Kanadzie.
ppor. Bolesław Wincenty Pawlak ps. „Bolek”
Urodzony 9 lipca 1908 r. w Dziekanowicach
Absolwent medycyny na Uniwersytecie Poznańskim, członek Korporacji Akademickiej Chrobria. Po studiach uczęszczał do Centralnej Wyższej Szkoły Sanitarnej w Warszawie, następnie rozpoczął w Warszawie praktykę lekarską. W wojnie obronnej 1939 r. ranny, w czasie okupacji pracował w szpitalu przy ul. Żelaznej w Warszawie. W Powstaniu działał w punkcie sanitarnym w Śródmieściu, w batalionie „Zaremba-Piorun”. Po upadku powstania opuścił Warszawę z ludnością cywilną. Mieszkał w Częstochowie, po wojnie powrócił do stolicy. Tam pracował jako ordynator oddziału ginekologicznego szpitala wojskowego, a następnie lekarz szpitala miejskiego, prowadził także praktykę prywatną,
Zmarł 20 października 1986 w Warszawie i tam został pochowany.
Urodzony 9 lipca 1908 r. w Dziekanowicach
Absolwent medycyny na Uniwersytecie Poznańskim, członek Korporacji Akademickiej Chrobria. Po studiach uczęszczał do Centralnej Wyższej Szkoły Sanitarnej w Warszawie, następnie rozpoczął w Warszawie praktykę lekarską. W wojnie obronnej 1939 r. ranny, w czasie okupacji pracował w szpitalu przy ul. Żelaznej w Warszawie. W Powstaniu działał w punkcie sanitarnym w Śródmieściu, w batalionie „Zaremba-Piorun”. Po upadku powstania opuścił Warszawę z ludnością cywilną. Mieszkał w Częstochowie, po wojnie powrócił do stolicy. Tam pracował jako ordynator oddziału ginekologicznego szpitala wojskowego, a następnie lekarz szpitala miejskiego, prowadził także praktykę prywatną,
Zmarł 20 października 1986 w Warszawie i tam został pochowany.
 |
| fot. MPW |
łącznik Zenon Piwecki ps. „Maluśki”
Urodzony 1 września 1932 roku w Gnieźnie.
W 1943 r. wstąpił do Szarych Szeregów. W wieku niespełna 12 lat wziął udział w Powstaniu Warszawskim jako łącznik w 4 kompanii „Warta” batalionu „Kiliński”. Przeszedł szlak bojowy z Woli na Stare Miasto, skąd kanałami przedostał się do Śródmieścia, a później na Czerniaków. 30 sierpnia 1944 r. na ul. Zakroczymskiej został ranny. Z powstania wyszedł wraz z ludnością cywilną. Po wojnie zamieszkał w Inowrocławiu wraz z matką i bratem Marianem, oficerem 1 dywizji pancernej gen. Maczka. W 1950 r. powrócił do rodzinnego miasta. Po ukończeniu studiów prawniczych w Poznaniu pracował jako radca prawny. W 1989 r. założył w Gnieźnie Związek Żołnierzy AK wg struktur lat okupacji i został jego pierwszym komendantem.
https://przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2004/Przewodnik-Katolicki-35-2004/Archidiecezja-Gnieznienska/Maluski
Urodzony 1 września 1932 roku w Gnieźnie.
W 1943 r. wstąpił do Szarych Szeregów. W wieku niespełna 12 lat wziął udział w Powstaniu Warszawskim jako łącznik w 4 kompanii „Warta” batalionu „Kiliński”. Przeszedł szlak bojowy z Woli na Stare Miasto, skąd kanałami przedostał się do Śródmieścia, a później na Czerniaków. 30 sierpnia 1944 r. na ul. Zakroczymskiej został ranny. Z powstania wyszedł wraz z ludnością cywilną. Po wojnie zamieszkał w Inowrocławiu wraz z matką i bratem Marianem, oficerem 1 dywizji pancernej gen. Maczka. W 1950 r. powrócił do rodzinnego miasta. Po ukończeniu studiów prawniczych w Poznaniu pracował jako radca prawny. W 1989 r. założył w Gnieźnie Związek Żołnierzy AK wg struktur lat okupacji i został jego pierwszym komendantem.
https://przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2004/Przewodnik-Katolicki-35-2004/Archidiecezja-Gnieznienska/Maluski
plut. Wincenty Pluciński ps. „Ryś”
Urodzony 19 stycznia 1914 roku w Pakszynie.
Walczył w zgrupowaniu „Sienkiewicz”, później w 1 kompanii „Troki” batalionu „Łukasiński”, następnie w batalionie „Gozdawa”. Działał na Starym Mieście, skąd kanałami dostał się na Śródmieście. Został ranny 30 sierpnia 1944 roku, wydostał się później z miasta wraz z rannymi.
Urodzony 19 stycznia 1914 roku w Pakszynie.
Walczył w zgrupowaniu „Sienkiewicz”, później w 1 kompanii „Troki” batalionu „Łukasiński”, następnie w batalionie „Gozdawa”. Działał na Starym Mieście, skąd kanałami dostał się na Śródmieście. Został ranny 30 sierpnia 1944 roku, wydostał się później z miasta wraz z rannymi.
sanitariuszka Irena Podgórska ps. „Huczwa”,
„Rena”
Urodzona 20 maja 1924 roku w Gnieźnie.
W konspiracji członkini Obwodu Hrubieszów AK. Walczyła w III plutonie 6 kompanii zgrupowania „Kryska” na terenie Górnego Czerniakowa, później po przejściu kanałami także na Mokotowie. Opuściła miasto wraz z grupą ludności cywilnej.
Zmarła 1 czerwca 2003 r. w Warszawie.
Urodzona 20 maja 1924 roku w Gnieźnie.
W konspiracji członkini Obwodu Hrubieszów AK. Walczyła w III plutonie 6 kompanii zgrupowania „Kryska” na terenie Górnego Czerniakowa, później po przejściu kanałami także na Mokotowie. Opuściła miasto wraz z grupą ludności cywilnej.
Zmarła 1 czerwca 2003 r. w Warszawie.
kpr. pchor. Arkadiusz Rudzki ps. „Orzeł”
Urodzony 2 czerwca 1923 roku w Gnieźnie.
W 1940 r. wstąpił do Szarych Szeregów, gdzie brał udział w akcjach małego sabotażu. Rok później należał do Grup Szturmowych. W 1942 roku ukończył tajną Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty. W Powstaniu walczył w plutonie szturmowym ppor. "Antoniego" w 3. kompanii „Edward” batalionu „Wigry” zgrupowania „Róg”. Walczył na Starym Mieście, Woli, Żoliborzu i Śródmieściu. Dwukrotnie ranny, w rękę i twarz. Po ewakuacji do Śródmieścia przebywał w szpitalu przy ul. Książęcej i Wspólnej, do oddziału powrócił w połowie września 1944. Po Powstaniu dostał się do niemieckiego stalagu XI B Fallingbostel oraz stalagu VI J Dorsten i Krefold. Do Polski wrócił w 1947 roku. Został odznaczony Krzyżem Powstańczym, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Wojska oraz The War medal 1939-45.
Zmarł 22 maja 1992 roku w Warszawie.
Urodzony 2 czerwca 1923 roku w Gnieźnie.
W 1940 r. wstąpił do Szarych Szeregów, gdzie brał udział w akcjach małego sabotażu. Rok później należał do Grup Szturmowych. W 1942 roku ukończył tajną Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty. W Powstaniu walczył w plutonie szturmowym ppor. "Antoniego" w 3. kompanii „Edward” batalionu „Wigry” zgrupowania „Róg”. Walczył na Starym Mieście, Woli, Żoliborzu i Śródmieściu. Dwukrotnie ranny, w rękę i twarz. Po ewakuacji do Śródmieścia przebywał w szpitalu przy ul. Książęcej i Wspólnej, do oddziału powrócił w połowie września 1944. Po Powstaniu dostał się do niemieckiego stalagu XI B Fallingbostel oraz stalagu VI J Dorsten i Krefold. Do Polski wrócił w 1947 roku. Został odznaczony Krzyżem Powstańczym, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Wojska oraz The War medal 1939-45.
Zmarł 22 maja 1992 roku w Warszawie.
strz. Marian Silski ps. „Fergus”
Urodzony 24 stycznia 1924 roku w Gaju.
W konspiracji od 10 czerwca 1944 roku. Walczył w kompanii kpt. "Mścisława” w Grupie „Kampinos”, a po przedostaniu się do Warszawy w plutonie 260 zgrupowania „Żyrafa” na terenie Żoliborza. Wyjechał z Warszawy wraz z rannymi.
Urodzony 24 stycznia 1924 roku w Gaju.
W konspiracji od 10 czerwca 1944 roku. Walczył w kompanii kpt. "Mścisława” w Grupie „Kampinos”, a po przedostaniu się do Warszawy w plutonie 260 zgrupowania „Żyrafa” na terenie Żoliborza. Wyjechał z Warszawy wraz z rannymi.
kpr. pchor. Janusz Skowroński ps. „Roman”
Urodzony 25 grudnia 1922 roku w Witkowie. W trakcie powstania walczył w Państwowym Korpusie Bezpieczeństwa w komisariacie przy ul. Poznańskiej. Został ranny 14 września. Ze stolicy wydostał się wraz z ludnością cywilną. Po wojnie osiadł w Warszawie.
Urodzony 25 grudnia 1922 roku w Witkowie. W trakcie powstania walczył w Państwowym Korpusie Bezpieczeństwa w komisariacie przy ul. Poznańskiej. Został ranny 14 września. Ze stolicy wydostał się wraz z ludnością cywilną. Po wojnie osiadł w Warszawie.
kpr. Janusz Skrzyński ps. „Śmiały”
Urodzony 16 listopada 1924 roku w Gnieźnie.
Należał do 1 Rejonu VI Obwodu AK. Walczył na terenie Pragi, opuścił miasto wraz z ludnością cywilną. Został wywieziony do niemieckiego obozu KL Ravensbrück.
Zmarł 22 kwietnia 1945 roku w obozie.
Jego brat kpr. pchor. Leszek Skrzyński ps. „Boruta” walczył w batalionie "Dzik" na Starym Mieście, poległ 12 sierpnia 1944 r.
Urodzony 16 listopada 1924 roku w Gnieźnie.
Należał do 1 Rejonu VI Obwodu AK. Walczył na terenie Pragi, opuścił miasto wraz z ludnością cywilną. Został wywieziony do niemieckiego obozu KL Ravensbrück.
Zmarł 22 kwietnia 1945 roku w obozie.
Jego brat kpr. pchor. Leszek Skrzyński ps. „Boruta” walczył w batalionie "Dzik" na Starym Mieście, poległ 12 sierpnia 1944 r.
strz. Edward Stablewski ps. „Dzik”
Urodzony 27 sierpnia 1921 roku w Gnieźnie.
Walczył w Śródmieściu w batalionie „Bełt” VI zgrupowania Wojskowej Służby Ochrony Powstania. Opuścił miasto wraz z ludnością cywilną.
Zmarł w 5 listopada 1967 roku w Warszawie.
Urodzony 27 sierpnia 1921 roku w Gnieźnie.
Walczył w Śródmieściu w batalionie „Bełt” VI zgrupowania Wojskowej Służby Ochrony Powstania. Opuścił miasto wraz z ludnością cywilną.
Zmarł w 5 listopada 1967 roku w Warszawie.
sanitariuszka Danuta Ilona Szczepańska ps. „Danka”,
„Biała”
Urodzona 12 marca 1925 roku w Gnieźnie.
W Powstaniu sanitariuszka i łączniczka w II plutonie 4 kompanii zgrupowania „Bartkiewicz”. Działała na terenie Śródmieścia, a po upadku powstania trafiła do niewoli. Po wojnie tancerka, choreograf, pedagog.
Zmarła 16 lipca 2010 roku.
Urodzona 12 marca 1925 roku w Gnieźnie.
W Powstaniu sanitariuszka i łączniczka w II plutonie 4 kompanii zgrupowania „Bartkiewicz”. Działała na terenie Śródmieścia, a po upadku powstania trafiła do niewoli. Po wojnie tancerka, choreograf, pedagog.
Zmarła 16 lipca 2010 roku.
sanitariuszka Henryka Wężyk ps. „Rysia”
Urodzona 17 lutego 1921 roku w Gnieźnie.
Działała w zgrupowaniu „Kuba-Sosna” na terenie Starego Miasta, opuściła Warszawę na początku września wraz z ludnością cywilną.
kpr. pchor. Zbigniew Wojciechowski
Urodzony 15 lutego 1923 roku w Gnieźnie. Walczył w zgrupowaniu „Bartkiewicz” na terenie Śródmieścia.
Urodzony 15 lutego 1923 roku w Gnieźnie. Walczył w zgrupowaniu „Bartkiewicz” na terenie Śródmieścia.
Stanisław Wysocki
Urodzony 29 marca 1910 roku w Gnieźnie.
W Powstaniu walczył prawdopodobnie w oddziale „Barry” Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa na terenie Starego Miasta i Śródmieścia. Opuścił miasto z ludnością cywilną.
Urodzony 29 marca 1910 roku w Gnieźnie.
W Powstaniu walczył prawdopodobnie w oddziale „Barry” Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa na terenie Starego Miasta i Śródmieścia. Opuścił miasto z ludnością cywilną.
sanitariuszka Halina Zakrzewska ps. „Halina”
Urodzona 15 marca 1920 roku w Gnieźnie.
działała w Punkcie Opatrunkowym nr 102 II Obwodu „Żywiciel” na Żoliborzu.
Zmarła 30 września 1944 roku w wyniku odniesionych ran.
Urodzona 15 marca 1920 roku w Gnieźnie.
działała w Punkcie Opatrunkowym nr 102 II Obwodu „Żywiciel” na Żoliborzu.
Zmarła 30 września 1944 roku w wyniku odniesionych ran.
ppor. Jerzy Lech Zakrzewski ps. „Wąsik”
Urodzony 14 grudnia 1921 roku w Gnieźnie.
W 1935 r. po przeniesieniu się rodziców do Warszawy, gdzie należał do 5 Warszawskiej Drużyny Harcerzy. Świadectwo dojrzałości uzyskał na tajnych kompletach w 1941 r. W tym samym roku rozpoczął studia na tajnej Politechnice Warszawskiej, zaliczając trzy lata nauki. Od listopada 1942 r. członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Początkowo w III plutonie „Ryszard” 2 kompanii „Rudy”. Brał udział w akcji „Sieczychy”. W maju 1944 r. ukończył II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”. W Powstaniu dowodził drużyną w I plutonie „Sad” 2 kompanii „Rudy” batalionu „Zośka” zgrupowania „Radosław” na terenie Woli i Starego Miasta. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych.
Poległ 28 sierpnia 1944 r. w trakcie bombardowania kwatery kompanii przy ul. Franciszkańskiej.
Urodzony 14 grudnia 1921 roku w Gnieźnie.
W 1935 r. po przeniesieniu się rodziców do Warszawy, gdzie należał do 5 Warszawskiej Drużyny Harcerzy. Świadectwo dojrzałości uzyskał na tajnych kompletach w 1941 r. W tym samym roku rozpoczął studia na tajnej Politechnice Warszawskiej, zaliczając trzy lata nauki. Od listopada 1942 r. członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Początkowo w III plutonie „Ryszard” 2 kompanii „Rudy”. Brał udział w akcji „Sieczychy”. W maju 1944 r. ukończył II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”. W Powstaniu dowodził drużyną w I plutonie „Sad” 2 kompanii „Rudy” batalionu „Zośka” zgrupowania „Radosław” na terenie Woli i Starego Miasta. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych.
Poległ 28 sierpnia 1944 r. w trakcie bombardowania kwatery kompanii przy ul. Franciszkańskiej.
sanitariuszka Teresa Żakowska
Urodzona 21 maja 1926 roku w Gnieźnie.
Podczas Powstania działała w punkcie sanitarnym na Woli. Po zakończeniu zrywu wyszła z miasta wraz z ludnością cywilną.
Urodzona 21 maja 1926 roku w Gnieźnie.
Podczas Powstania działała w punkcie sanitarnym na Woli. Po zakończeniu zrywu wyszła z miasta wraz z ludnością cywilną.
_____________________________________________________________
Lista
powstała w oparciu o artykuł „Byli z Gniezna, walczyli w Warszawie” red. Rafała
Wichniewicza. Biogramy powstańców zostały potwierdzone w internetowej bazie
danych Muzeum Powstania Warszawskiego.
źródła:
1. https://www.gniezno24.com/reportaze/item/4536-byli-z-gniezna-walczyli-w-warszawie?start=20
[dostęp 2.08.2017]
2. http://www.1944.pl/ [dostęp 2.08.2017]
3. www.archiwumkorporacyjne.pl
[dostęp 3.08.2017]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.